محسن اشتیاقی

 

در نوبت‌های قبلی، انواع و اقسام روش‌ها و راه و چاه سفر به آنتالیای ترکیه، دبی و افغانستان (به ترتیب واقع در شمال غربی، جنوب و شرق ایران) را برایتان بازگو کردم. اینکه کشورهای همسایه و نزدیک به ایران را انتخاب کردیم، برای این بود که به روش‌های مختلف زمینی (مثل ماشین شخصی، اتوبوس و قطار) و هوایی بتوانید به سفر بروید و تصمیم بگیرید بسته به بودجه‌تان کدام روش را انتخاب کنید. الان نوبتی هم که باشد، باید به شمال کشورمان سفری داشته باشیم و در این راستا کشور ارمنستان (Armenia) را به عنوان مقصد، مورد بررسی قرار ‌دهیم :

 

پایتخت این کشور، ایروان (Yerevan) است و شهرهای مهم و پرجمعیت آن عبارتند از: گیومری، وانادزور، آشتاراک و دلیجان.

 

 

 

راه‌های سفر به ارمنستان :

 

 با خودروی شخصی :

 

شاید با هواپیما در وقت صرفه‌جویی کنیم و در مسافرت با قطار راحت تر و ایمن‌تر به مقصد برسیم، ولی مسافرت با خودرو، آن هم خودروی شخصی، تجربه‌ای است که به سبب برخی ویژگی‌های آن نمی‌توان برایش جایگزینی یافت. مسافرت با خودروی شخصی این امکان را به سرنشینان می دهد تا با پیمودن پیچ و خم‌ها و پشت‌سر گذاشتن ناهمواری‌ها و دیدن جاده های سرسبز و زیبا، مقصد را به شکل دیگری تجربه کنند، اما این نوع سفر به شدت نیازمند توجه به نکاتی است تا فرصت آرامش و لذت را برای مسافران فراهم آورد و آن نکات مسایلی نیستند جز توجه به خودرو و راننده آن. در این سفرها دانستن زبان ارمنی یا ترکی می تواند مؤثر باشد.

 

در مسافرت به ارمنستان با خودروی شخصی، هم گواهینامه بین المللی نیاز است و هم برای خودرو باید پلاک ترانزیت تهیه کنید. فقط تنها مشکلی که معمولا پیش می‌آید این است که پلیس‌های این کشور اصولا ایرانی‌ها را خیلی دوست دارند و به بهانه‌های مختلف از ماشین‌های با پلاک ترانزیت ایرانی، پول چایی و زیرمیزی طلب می‌کنند و البته که تا  نگیرند، ولتان نمی‌کنند!

 

برای مسافرت زمینی با خودروی شخصی، هرکجای ایران که ساکن هستید، می توانید ابتدا به تبریز سفر کرده و ازآن جا به بعد خود را برای یک مسافرت خارجی آماده کنید و به موارد زیر توجه کنید :

 

ـ زمان سفر شما از تبریز تا ایروان حدود 10 ساعت است؛ پس برای مسیر سفر سعی کنید صبحانه و نهار را از تبریز تهیه کنید . البته در مسیر ایروان رستوران‌های محلی خوبی وجود دارد. سعی کنید صبح زود از تبریز به طرف جلفا و بعد از آن به طرف نوردوز حرکت کنید. مسیر تبریز تا نوردوز حدودا دو ساعت و نیم است. (از تبریز تا جلفا 135 کیلومتر و از جلفا تا نوردوز 70 کیلومتر). در 35 کیلومتری جلفا به روستای سیه رود می رسید (آخرین جایگاه پمب بنزین قبل از مرز). باک خودرو را کاملا پر کنید؛ زیرا قیمت بنزین در ارمنستان خیلی گران تر از ایران و در واقع سرسام آور است.

 

..به میزان مورد نیاز از گمرک نوردوز پول رایج ارمنستان(درام) تهیه کنید و توجه داشته باشید که بابت ویزایی که سر مرز می‌گیرید، باید 50 دلار بپردازید. برای هر نفر باید حتما دلار تهیه کنید و نیز مقداری درام برای بین راه داشته باشید. برای اطمینان بیشتر می‌توانید بقیه پولتان را به صورت دلار و یا یورو حمل کنید و در ایروان به درام تبدیل کنید و نیز می توانید در بانک ملت، حساب ارزی افتتاح و در شعبه بانک ملت ایروان از آن برداشت کنید.

 

ـ در هنگام ورود به مبادی مرزی کشور ارمنستان دقت نمایید تا گذرنامه شما ممهور به مهر ورود ارمنستان شده باشد. لازم به ذکر است حتی در صورت سهل انگاری پلیس مرزی ارمنستان، صاحب گذرنامه از نظر مقامات ارمنستان متهم به عبور غیرمجاز بوده، عواقب این امر متوجه وی خواهد بود.

 

..بعد از انجام مقدمات خروج، از پل مرزی بین ایران و ارمنستان حرکت کرده تا وارد خاک ارمنستان شوید. در آن جا شما را به یک سالن راهنمایی می کنند. در سالن گمرک ارمنستان ابتدا برای صدور ویزا و خودروی شما فرم‌هایی در اختیارتان قرار داده می‌شود که به زبان ارمنی و انگلیسی است ( صدور ویزا با توجه به فس فس کردن(!) کارکنان مربوطه 2 تا 3 ساعت وقت شما را می گیرد). بعد از دریافت اجازه ورود، از گمرک ارمنستان به طرف ایروان حرکت کنید. این مسیر 395 کیلومتر است.

 

ـ در ایروان می‌توانید به هتل‌ها مراجعه کنید، یا اگر تعدادتان بیش از 5-6 نفر است، شاید به صرفه‌تر باشد که آپارتمانی اجاره کنید.

 

با اتوبوس و هواپیما :

 

برای سفر به ارمنستان با اتوبوس، می‌توانید از آژانس‌های مسافرتی که تور ارمنستان را دارند، کمک بگیرید که علی القاعده همة کارها را خودشان می‌کنند و پولش را از شما می‌گیرند. تورهای مسافرتی بسته به هزینه‌ای که دارند، خدمات متعددی به شما ارائه می‌کنند. با اتوبوس و هواپیما می‌توانید به ارمنستان سفر کنید که هر دو روش لذت خاص خودش را دارد. با هواپیما سریع‌تر و بدون دردسر می‌رسید و فرصت و انرژی بیشتری برای سیاحت ایروان دارید. در عوض با اتوبوس پول کمتری می‌پردازید و از مناظر طبیعی بین راه لذت می‌برید. انتخاب حق شماست!

 

 

 

توصیه های ایمنی، تفریحی و گردشی

 

.ـ در سفرهای خارجی عموما باید سعی کنید برخی موارد مهم را رعایت کنید تا مشکل چندانی برایتان پیش نیاید. مثلاً نشان ندادن پول در مجامع عمومی و مکان‌های پر جمعیت، اجتناب از رفت و آمد به تنهایی در شب و یا در مکان‌های خلوت یا مشکوک، خودداری از سوار شدن در اتومبیـل‌های غیر از خودروهای نقلیه عمومی، مراقبت از مدارک، پول و اشیای پر ارزش و . . .

 

..عموما در هنگام ورود به کشور ارمنستان، افراد ناشناس و بعضا ایرانی با عناوین مختلف از جمله مترجم، راهنما و ... به شما مراجعه نموده و پیشنهاد مساعدت به شما را دارند؛ توصیه می‌شود به آن ها اعتماد نکرده و حتی هدف از مسافرت خود را نیز به ایشان بازگو ننمایید.

 

.ـ از همراه داشتن هرگونه داروهای کدوئین دار بدون نسخه جداً خودداری کنید. چون این گونه داروها جزء مواد مخدر محسوب می گردد و درصورت به همراه داشتن آن ضمن ارائه نسخه پزشک معالج، این مسأله حتماً می باید در اظهار نامه قید گردد.

 

..در رابطه با مدارک هویتی و به خصوص گذرنامه خود نکاتی را که خودتان بهتر از ما می‌دانید رعایت کنید!

 

..در سفر به ارمنستان برای اخذ ویزا از سپردن گذرنامه، یا هرگونه مدرکی به افراد واسطه خودداری کنید. ویزای ارمنستان در مرز صادر می گردد.

 

.ـ جهت خرید یا تبدیل ارز به افراد دوره گرد و ناشناس مراجعه نکنید. مناسب ترین و مطمئن ترین مکان برای خرید یا تبدیل ارز، بانک ها و صرافی ها هستند.

 

ـ نقشه شهر، جاده ها و مکان‌های دیدنی و گردشگری را حتما همراه داشته باشید.

 

.ـ زبان رسمی این کشور ارمنی است، ولی مردم به زبان‌های روسی و کردی نیز صحبت می کنند. در سفرهای خارجی اصولا دانستن زبان انگلیسی لازم است، اما بگذارید خیالتان را راحت کنم، در ارمنستان دانستن زبان انگلیسی کمک چندانی به شما نمی‌کند. اگر ارمنی یا ترکی بلد باشید، بهتر است!

 

ـ .هر دلار تقریبا معادل 300 درام می‌باشد که واحد پول ارمنستان است و به صورت اسکناس‌های 20000 ، 10000 ، 5000 ، 1000 قابل استفاده می‌باشد.

 

..ـ وسایل نقلیه عمومی اتوبوس‌ها، مینی بوس‌های خطی و تاکسی‌ها هستند و هزینه نرمال آن 100 درام و تاکسی تلفنی کیلومتری 100 درام است.

 

ـ .مراکز خرید معروف در ایروان مانند داشیر (البسه) هرازدان (البسه)، بنگلادش (البسه) هاباستان ‌هانرا خانوت (البسه)، پتاک (مواد غذایی) ورنسیاژ (صنایع دستی) همیشه شلوغ هستند.

 

جاذبه های تفریحی ـ تاریخی:

 

 

 

به‌طور کلی ایروان شهری است که صرف نظر از مساحت کم و جمعیت اندک هفتصد‌هزار نفری‌اش، به شکل مرموزی روح زندگی و نشاط در رگ و پوستش جریان دارد. تقریبا هر شب در این شهر به بهانه‌های مختلف جشن و آتش‌بازی برپاست. ایروان شهری است بسیار امن، با شب‌های بسیار دوست‌داشتنی و روزهای پرجنب‌و جوش.

 

 

 

تالار ملی اپرا و باله الکساندر اسپندیاریان :

 

ساختمان وسیع و بسیار زیبای تالار اپرا یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر ایروان است. پارک بزرگی در نزدیکی ساختمان قرار دارد که شامل دریاچه قو، میدان آزادی و کافه‌های روباز بسیاری است. به علاوه پارک و کافی‌شاپ‌های اطراف محوطه اپرا، پاتوق جوان‌های ارمنستان و توریست‌های خوشگذران هم هست. به غیر از مغازه‌های زنجیره‌ای شبانه‌روزی SAS و Star ، کافی‌شاپ‌ها و رستوران‌های اطراف اپرا تا صبح پذیرای شماست.

 

پارک دنیای آب ایروان:

 

مجموعه روباز تفریحات آبی در دو هکتار، شامل استخر شنای موج دریا، جکوزی بار، سرسره‌های آبی،‌ بازی‌های آبی، استخر کودکان و ... . مسابقات و بازی‌های بسیاری در این پارک آبی برگزار می‌شود. اجرای موسیقی زنده، رستوران غذاهای دریایی، بار سرو نوشیدنی‌ها از دیگر امکانات مجموعه است.

 

 

 

میدان هراپاراگ:

 

«هراپاراگ» در زبان ارمنی به معنای میدان است. هراپاراگ را ایرانی‌ها به اسم «میدان جمهوری» می‌شناسند. دورتا دور این میدان ساختمان‌های زیبای هتل‌ماریوت، موزه و پست و مخابرات قرار دارد. روبروی ساختمان موزه استخر زیبا و بزرگی قرار دارد که شب‌های تابستان هر شب به مدت حدود 2 ساعت در آن جا برنامه رقص نور و صدا و فواره برگزار می‌شود.

 

 

 

کاسکاد:

 

جایی که توریست‌های ایرانی آن را به«هزارپله» می‌شناسند. آبشارهای مصنوعی زیبا و منظره بی‌نظیر شهر از بالای پله‌های کاسکاد دیدنی‌است. به علاوه می‌توانید در کنار کلکسیون مجسمه‌های برنزی گران  قیمت که در فضای باز در معرض دید عموم قرار دارد، عکس های یادگاری بگیـرید، ولی توریست‌هایی که علاقه‌ای به پله‌نوردی ندارند، فقط تا ساعت 11 شب فرصت دارند برای بالا رفتن از پله‌های کاسکاد از پلـه‌برقی و یا آسانسور استفاده کنند.

 

 

 

مسجد کبود ایروان ( مسجد جامع ایروان):

 

مسجد کبود ایروان یا مسجد جامع ایروان، مسجدی ایرانی است در مرکز شهر ایروان، پایتخت ارمنستان. در ایروان قدیم (دوره ایرانی) ۸ مسجد وجود داشته که اکنون تنها مسجد جامع کبود ایروان باقی مانده است.

 

   

 

کلیسای اِچمیادزین:

 

کلیسای اِچمیادزین نام یک شهر و همچنین یک مکان مقدس در کشور ارمنستان است که در سال ۴۸۰ میلادی ساخته شده است.

 

 

 

کلیسای تاریخی گغارت:

 

کلیسای گغارت ارمنستان نیز یکی از جاذبه های فرهنگی و تاریخی ارمنستان است که در آن مراسم مذهبی مختلفی برگزار می شود. با توجه به قدمت تاریخی و نیز منطقه زیبای آن همه ساله گردشگران زیادی از این کلیسا دیدن می کنند.

 

 

 

معبد گارنی ارمنستان Garni :

 

ساختمان گارنی را بازمانده دوران مهرپرستی دانسته‌اند که برای نیایش خورشید و به عنوان مهرابه ساخته شده بود. مهرابه گارنی در سال ۷۷ پس از زایش مسیح ساخته شده و تنها نیایشگاه یونانی مآب در ارمنستان امروزی است. نیایشگاه گارنی در سال ۱۶۷۹ بر اثر زمین لرزه ویران گشت و در دهه ۷۰ بازسازی شد. معبد گارنی از آثار قبل از دوران مسیحیت و بسیار شبیه آثار معماری یونانی است.

 

 

 

دریاچه سِوان:

 

 دریاچه سوان در ۶۰ کیلومتری شمال شرقی ایروان و در استان گغارکونیک قرار دارد. این دریاچه که بزرگ‌ترین دریاچه قفقاز و از بزرگ‌ترین دریاچه‌های کوهستانی آب شیرین در جهان است، در بلندای ۱۹۱۶ متری سطح دریا واقع شده است. نام سوان از ریشه اورارتویی «سیونا» و به معنی «سرزمین دریاچه‌ها» گرفته شده‌است.

 

 

 

رستوران‌های ارمنستان

 

شنیده‌ایم و شنیده‌اید که دنیا دیدن به از دنیا خوردن است، ولی مگر می‌شود دنیا را ببینی و چیزهای خوردنی‌اش را نخوری؟ آن‌وقت است که این سفر بی‌مزه خواهد بود و چنگی به دل نخواهد زد. بنابراین چند تا از رستوران‌های ارمنستان و شهر ایروان را که در آن جا می توانید دلی از عزا در بیاورید و خوراکی های خوشمزه بخورید، برایتان معرفی می‌کنم:

 

 

 

رستوران پروانا (Parvana):

 

این رستورانی است که اگر به ایروان سفر می‌کنید، بدون برو و برگرد یک شب از سفر خود را حتما باید به این مکان اختصاص دهید، نه به خاطر کباب‌های خوشمزه و ارزان‌قیمتش، بلکه به خاطر محیط کاملا خانوادگی، موزیک زیبا و شاد.

 

 

 

رستوران ایرانی آریا:

 

رستوران ایرانی آریا مجموعه ای از رستوران و کافی شاپ است که از محبوب‌ترین‌ها در ایروان برای ایرانیان است. موسیقی ایرانی به صورت زنده از ساعت 7 عصر تا پاسی از شب ادامه دارد. در این رستوران غذاهای کاملا ایرانی سرو می شود که عموما با گوشت ذبح اسلامی طبخ می شود. پیدا کردن آدرس این رستوران بسیار ساده است. هر ایرانی در برنامه سفر خود حتما از هزارپله(کاسکاد) دیدن می کند. اگر در خیابان سنگ فرش جلو هزارپله قرار بگیرید، دقیقا در 10 متری دست چپتان، رستوران آریا با تابلوی فارسی را مشاهده خواهید کرد.

 

 

 

رستوران سوان :

 

اگر به سوان می‌روید، ماهی کبابی سوان را بخورید. معروف ترین ماهی «ایشخان» است که قیمت آن نیز در مقایسه با ماهی‌های دیگر بیشتر است.

 

 

 

رستوران مارکوپولو:

 

رستوران محبوب مارکو پولو با فضای باز بسیار عالی در خیابان ابوویان قرار دارد. انواع غذاهای اروپایی، ارمنی، پیتزا و اسنک‌ها در این  رستوران سرو می‌شود و غذایی خوب را با قیمت مناسب در اختیار می‌گذارد. این جا به نوعی پاتوق گردشگران محسوب می‌شود.

 

 

 

شاورما تومانیان:

 

عرضه کننده انواع ساندویچ گوشت و مرغ در نان لواش (شاورما). جای نشستن ندارد، اما می‌توانید کنار میزهای داخلی یا فضای باز بایستید و از ساندویچتان لذت ببرید.

 

 

 

کبابی‌های خیابان بُرُشیان:

 

سرتا سر خیابان بُرُشیان کبابی‌های خوب است. به هر کبابی ای که می‌خواهید وارد شوید، ولی بدون شک اگر سفارش «کباب» بدهید برای شما «کوبیده» می‌آورند. اگر «کباب لقمه‌ای» می‌خواهید، باید سفارش «خُرُواتس» بدهید.