نیایشـگاه میتـرا

 از آن جا که میل به پرستش از همان زمان که انسان خود را شناخت، همراهش بوده است، ساکنان تمدّن کهن ایران زمین نیز از برای خود خدایی و آیین پرستشی داشتند. ستایش میترا، خدای خورشید و عدالت، پیش از زرتشت و دست کم 6 قرن پیش از میلاد در ایران رواج داشت؛ دینی چند خدایی که میترا گران قدرترین ایزد آن بود. ردّ پای این خدا را می توان تا 15 قرن پیش از میلاد مسیح نیز یافت. پیروان میترا در غارهای طبیعی دور از شهرها و گذرگاه  ها به نیایش می پرداختند.

هرمزگان نیز که از دیرباز سکونتگاه حکومت های با فرهنگ و مرکز آبادی بوده، از این زیارت گاه های باستانی بی  بهره نیست. در پانزده کیلومتری شهر قشم و در سمت راست جادّة قشم به روستای خربس و روستای رمچاه، در دل ارتفاعات روستای خربس، عارضه ای طبیعی مشهور به غارهای خربس Xarbes به چشم می خورد که بر فراز آن زیارت گاهی به نام شاه شهید ساخته شده است و بر دامن آن تپّه ای است که امکانات تفریحی در آن تعبیه شده است. این غارها از پدیده های کهن زمین شناسی به شمار می روند. غارهای خربس مانند جزیرة قشم، دنبالة چین خوردگی  های رشته کوه های زاگرس هستند که در هزاره های گذشته از زیر آب سربرآورده اند. ورود به فضای صخره‌ای کوه تنها از طریق روزن همین غارها ممکن است که تعداد آن‌ها به نُه روزن در سه ردیف می‌رسد. در پشت روزنه‌ها، تالاری به مساحت 25 مترمربّع و با ارتفاع 2/70 متر در دل صخره و سنگ حفر شده است. پیداست که دست آدمیان به مرور زمان و به منظور کاربردهای گوناگون، شکل و سیمای این غارها و دیواره های آن ها را دگرگون ساخته و مناسب نیازهای خود درآورده است. در روزگار ما نیز، هنرمندان طرح هایی از قصص مذهبی بر آن حکّاکی کرده  اند.

توصیفات ذکر شده، به این عقیده دامن می زند که این جا در روزگار مادها، نیایشگاه مهر و محلّی برای ستودن میترا، خدای عدالت بوده است. شاید در روزگاران قدیم، اجداد مهرپرست ما در این غار دور هم جمع می شده-اند؛گاوی را قربانی می‌کرده اند؛گوشتش را کباب می‌کرد ه اند و خون آن را در جامی وآب مقدّس را در جام‌های مخصوصی به نام دوست‌کامی می‌ریخته اند و به همراه کباب و نان می‌خورده اند؛ سرودهایی در ستایش مهر می‌خوانده اند و با او عهد می کرده اند که جز راست نگویند و درست پیمان باشند؛ زیرا این ها مهمترین مشخّصه های آیین مهر است. در هنگام غروب می توان به اوج معنویّت این مکان پی برد.